Prezentacja historii Cechu Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników miasta stołecznego Warszawy i historii jego Muzeum, oraz zbiorów muzealnych

W sobotę 20. listopada w samo południe Cech Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników miasta stołecznego Warszawy gościł w swojej siedzibie grupę gości z Klubu Miłośników Zegarów i Zegarków.
Celem spotkania była prezentacja Muzeum Rzemiosł Artystycznych i Precyzyjnych imienia Jerzego Januszkiewicza, które jest równocześnie muzeum cechowym.

fot. Eugeniusz Szwed
fot. Eugeniusz Szwed

Jako, że dzieje cechowego muzeum są żywotnie związane z historią samego Cechu, na spotkanie przewidziano dwie prezentacje:
Pierwszą o historii Cechu
Drugą o historii cechowego muzeum

fot. Eugeniusz Szwed
fot. Eugeniusz Szwed

Prezentacja przygotował i przedstawił autor niniejszej notatki – Władysław Meller, który jest tak członkiem Cechu, jak i współtwórcą Klubu.

fot. Eugeniusz Szwed
fot. Eugeniusz Szwed

Gości w budynku Cechu i Muzeum powitał i podziękował za przybycie Starszy Cechu – Jarosław Durski. Po przedstawieniu planu spotkania, zaprosił wszystkich do wysłuchania prezentacji.

Jak w pierwszych słowach przekazał prelegent, jego prezentacja historii Cechu została wykonana pod kątem zegarków i zegarmistrzostwa i choć porusza cały okres jego historii i dziejów jego branż, to skupia się bardziej na branży zegarmistrzowskiej.
Zaznaczył też, że jest to pierwsza prezentacja tego typu i będąc swego rodzaju bazą, na pewno w kolejnych latach przez Cech powinna być poszerzana o inne, ważne informacje.
O prezentacji o cechowym muzeum zaznaczył też, że w tej części prelekcji jest wiele niewiadomych dat, które są zaznaczone i o które prelekcja powinna być uzupełniona wprzyszłości.

fot. Jarosław Durski
fot. Jarosław Durski

Nie wgłębiając się w przedstawioną historię Cechu, należy wspomnieć o przedstawianych zmianach w organizacjach cechowych, o bractwach kurkowych, które dziś trochę prześmiewane, a czasie ich kreacji były istotnym elementem systemu obronnego miast. O świętym Eligiuszu – patronie cechu, o trudnym okresie międzywojennym, w którym działały dwa oddzielne związki rzemieślnicze – żydowski i chrześcijański.
Dość dokładnie i z odniesieniem do osobiście pozyskanych wiadomości i przeżyć przedstawiony został okres powojenny i po uzyskaniu swobód ekonomicznych lat dziewięćdziesiątych.

fot. Jarosław Durski
fot. Jarosław Durski

W części dotyczącej historii Muzeum Rzemiosł Artystycznych Precyzyjnych imienia Jerzego Januszkiewicza, na szczególną uwagę zasługiwały podane daty dotyczące jego powstania, rozwoju, a już w naszym wieku obrony przed upadkiem.
Muzeum, które w drugiej połowie lat osiemdziesiątych przyjmowało ok. 100 000 gości rocznie i które planowało powiększenie powierzchni ekspozycyjnej musiało zmierzyć się groźbą likwidacji.
Dziś funkcjonuje ono w jednym pomieszczeniu, ale w dalszym ciągu jest „kameralnym, przytulnym i bardzo ciekawym tematycznie muzeum”, które goście udali się zwiedzać po zakończeniu prelekcji.

fot. Eugeniusz Szwed
fot. Eugeniusz Szwed

Zbiory muzealne przedstawiali Starszy Cechu – Jarosław Durski i zegarmistrz Andrzej Kordalewski. Dzięki znajomości szczegółów historycznych i technicznych dotyczących eksponatów, jak choćby zegara astronomicznego wykonanego jako praca mistrzowska w Glashuette przez zegarmistrza Juliusza Kręglewskiego, zegara typu Atmos – naprawianego przez członka Klubu – Karola Romana, dwóch zegarów comtoise, z których jeden – z przeźroczystą tarczą został przekazany do Muzeum przez Profesora Zdzisława Mrugalskiego, eksponaty zostały przedstawione w bardzo interesujący sposób.

fot. Eugeniusz Szwed
fot. Eugeniusz Szwed

Oczywiście nie mogło zabraknąć prezentacji księgi będącej Statutem Cechu nadanym mu przez króla Zygmunta Augusta, czy eksponatów związanych z innymi niż zegarmistrzostwo branżami.

fot. Eugeniusz Szwed
fot. Eugeniusz Szwed

Jako, że po zakończeniu zwiedzania muzeum goście udawali się na Zamek Królewski w celu obejrzenia mechanizmu zegara na Wieży Zygmuntowskiej, to na szybko została zorganizowana prelekcja dotycząca historii tamtego właśnie zegara.

Tą prelekcją także wygłosił autor niniejszej notatki, bazując na przygotowanych przez cech na okoliczność jubileuszu 50. rocznicy budowy zegara, tablicach okolicznościowych.
Zegar zamkowy jest dość dobrze znany członkom klubu, więc na temat kilku kwestii pojawiła się także dyskusja.

Po zakończeniu prelekcji i podziękowaniach goście udali się do Zamku Królewskiego.

Władysław Meller

Książka „Czas to pieniądz”
Informujemy o premierze poradnika dla miłośników zegarków

Książka „Czas to pieniądz” Informacja o premierze poradnika dla miłośników zegarków

Zegarki to nie tylko małe dzieła sztuki zegarmistrzowskiej i kunsztownie wykonane przedmioty użytkowe, którymi członkowie naszego cechu zajmują się zawodowo. One noszą w sobie wiele innych znaczeń – powiązanych treści, emocji i wartości. Dla wielu osób – nie tylko nas zajmujących się sprzedażą, czy naprawami zegarów i zegarków, szeroko pojęta: „horologia” to pasja na całe życie. To właśnie z takiej pasji do zegarków narodziła się książka:

Ilustracja z książki:"Czas to pieniądz - Jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki"
Ilustracja z książki: „Czas to pieniądz – Jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki”

„Czas to Pieniądz – jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki”

Jak przekazuje autor książki – Mateusz Piechnik o jej napisaniu myślał już od 2019 roku. Musiały jednak minąć kolejne 3 lata, aby pomysł mógł się ziścić. Co było dla niego motywacją do pracy?
Chociaż na polskim rynku o zegarkach mówi się coraz więcej, a grono kolekcjonerów rośnie z roku na rok, pewnie nie tylko zdaniem Mateusza Piechnika wciąż jest za mało „narzędzi”, które pomagają wejść do pięknego świat klasycznego zegarmistrzostwa nowym entuzjastom tematu.

Ilustracja z książki:"Czas to pieniądz - Jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki"
Ilustracja z książki: „Czas to pieniądz – Jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki”

My zawodowo zajmujący się zegarami i zegarkami wiemy to doskonale!

Pisząc tę książkę, autor starał się wyjść naprzeciw oczekiwaniom szeroko pojętego środowiska, które wybrzmiewają w licznych pytaniach zadawanych na portalach, forach internetowych i grupach zegarkowych na portalach społecznościowych. Rosnące krajowe grono miłośników zegarków na pewno zasługuje na tego typu publikację.

Mateusz Piechnik - autor książki
Mateusz Piechnik – autor książki

Do kogo jest skierowana jest książka: „Czas to pieniądz”?
Na tak postawione pytanie, autor odpowiada następująco:

Do każdego, kto chciałby pogłębić wiedzę o zegarkach, ponieważ książka pomaga zrozumieć, jak wielką siłą jest wiedza tematyczna, która rozszerza nasze horologiczne horyzonty, jednocześnie wskazując najlepsze jej źródła – książki, strony, fora czy muzea.
– rozwinięcie powyższej tematyki znajdziemy w rozdziale I.

Zegarek polskiej marki "Polpora"
Zegarek polskiej marki „Polpora”

Do aktywnych i przyszłych kolekcjonerów, gdyż ułatwia rozpoczęcie przygody z budowaniem kolekcji. Zawiera praktyczne rady na temat jej poszczególnych etapów, podpowiada, na co należy uważać podczas zakupów, jak podnieść wartość kolekcji oraz ją zabezpieczyć.
– rozwinięcie powyższej tematyki znajdziemy w rozdziale II

Renowacja koperty zegarka
Renowacja koperty zegarka

Do osób, które chciałyby zawodowo sprzedawać zegarki, ponieważ zawiera praktyczne rady poparte moim kilkunastoletnim doświadczenie na temat skutecznej i zyskownej sprzedaży zegarków, zaczynając od etapu zakupu, poprzez ich przygotowanie do sprzedaży, samodzielne podniesienie wartości rynkowej, napisanie oferty, na skutecznej sprzedaży kończąc. Nie omijam również tak ważnych kwestii, jak aspekty prawne i podatkowe związane z handlem zegarkami oraz budowania dobrych i trwałych relacji z klientami.
– rozwinięcie powyższej tematyki znajdziemy w rozdziale III

Ręcznie robiony pasek do zegarka

Do każdego, kogo interesuje alternatywna aktywność związana z zegarkami, bo opisuje nisze i działalności związane z tą branżą. Czas to Pieniądz prezentuje z bliska zawód i specyfikę pracy zegarmistrza, kaletnika wykonującego paski do zegarków, specjalisty od renowacji kopert lub tarcz.

Ilustracja z książki:"Czas to pieniądz - Jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki"
Ilustracja z książki: „Czas to pieniądz – Jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki”

W książce przybliżono także specyfikę problemów z jakimi borykają się producenci zegarków, twórcy prowadzący tematyczne kanały na Youtubie i wiele innych osób, poszerzając w ten sposób naszą świadomość, jak duży i różnorodny jest ten świat.
– rozwinięcie powyższej tematyki znajdziemy w rozdziale IV

Książka „Czas to pieniądz – jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki”

Książka „Czas to Pieniądz – jak kolekcjonować i sprzedawać zegarki” liczy niemal 300 stron, a treść uzupełniona jest około 100 kolorowymi fotografiami oraz tabelami.

To opracowanie nie jest jedynie sumą doświadczeń samego autora, bo dzięki zamieszczonym w tekście wywiadom ze trzynastoma specjalistami z różnych gałęzi branży zegarkowej, w jakimś stopniu stanowi ona sumę wiedzy całego krajowego środowiska.

W gronie osób który wypowiadają się na temat zegarków i zegarkowego środowiska znajdziemy członka naszego Cechu oraz i inne osoby z nami związane.

Informując o planowanym ukazaniu się książki, zgadzając się z jej autorem, mamy nadzieję i liczymy na to, że ten poradnik stanie się dla wielu entuzjastów zegarków pierwszym etapem na ich drodze ku horologicznej dojrzałości, a dla wszystkich, nie tylko naszych, cechowych zegarmistrzów pomocą w ich zawodowej pracy.

Mateusz Piechnik
Cech ZZOGiB m.st. Warszawy

Książka jest aktualnie dostępna w przedsprzedaży.
Członków naszego Cechu zachęcamy do jej zakupu poprzez biuro Cechu.
Pierwsze egzemplarze powinny trafić do czytelników na przełomie listopada i grudnia 2022 roku.

Wystawa 50. rocznica budowy zegara na Zamku Królewskim w Warszawie na GOLDEXPO 2022

Wystawa: „50. rocznica budowy zegara na Zamku Królewskim w Warszawie” Cechu Złotników, Zegarmistrzów, Optyków Grawerów i Brązowników miasta stołecznego Warszawy, w na targach branżowych GOLDEXPO 2022

Warszawski Cech skupiający zegarmistrzów, złotników, grawerów i przedstawicieli innych zawodów precyzyjnych jest partnerem organizatora, obywających się na przełomie września i października, w halach EXPO XXI Warszawa, na ulicy Prądzyńskiego 12/14, branżowych targów GOLDEXPO.
Tegoroczne targi GOLDEXPO odbywają się w dniach 29.09.2022 – 1.10.2022

Targi GOLDEXPO

Na okoliczność targów, Cech, który obchodzi wyjątkowy jubileusz, jakim jest 50- lecie budowy zegara na Zamku Królewskim w Warszawie, dla odwiedzających targi gości zorganizował tę specjalną, wskazaną powyżej, okolicznościową wystawę.

Na ośmiu tablicach tematycznych została przedstawiona historia zegara na Zamku Królewskim w Warszawie, ze szczególnym uwzględnieniem czasu jego odbudowy – lat 1972 – 1974.
W marcu 1972 roku Cech powołał Zespół Budowy Zegara na Zamku Królewskim w Warszawie, a od 19. Lipca 1974 roku, kiedy to bryła Zamku Królewskiego została ukończona w stanie surowym, zegar nienagannie wskazuje sygnalizuje upływ czasu.

Klasyczny – mechaniczny mechanizm zegara, pieczołowicie odtworzone tarcze i wskazówki, oraz dzwony zegarowe, to duma naszego Cechu i jego członków.

50 lat zegara cechowego na Zamku Królewskim w Warszawie

Zamek Królewski w Warszawie, tablica 1
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 1

Zegar Zamku Królewskiego, pojawił się wraz z budową Wieży Zygmuntowskiej w roku 1622 i przez kolejne wieki dzielił losy Zamku, Warszawy i Polski.
O ile sam Zamek Królewski zawsze był symbolem polskości i władzy, to jego zegar był swego rodzaju symbolem uporządkowanego systemu społecznego.

Zamek Królewski w Warszawie, tablica 2
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 2

We wrześniu 1939 roku, na skutek pożaru wywołanego działaniami wojennymi zegar został uszkodzony, a jego wskazówki zatrzymały się na godzinie 11.15.
Godzina 11.15 jest znana jako: „Godzina Zamkowa”.

Zamek Królewski w Warszawie, tablica 3
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 3

Brak zniszczonego w wyniku działań wojennych i wysadzonego przez hitlerowców we wrześniu 1945 roku Zamku Królewskiego był zadrą w sercach wszystkich Warszawiaków. Na jego miejscu przez kolejne lata po wojnie pozostawały tylko ruiny, czy w późniejszym czasie zarysy fundamentów.

Zamek Królewski w Warszawie, tablica 4
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 4

Niestety postrzeganie Zamku Królewskiego przez władze państwowe wraz ze zmianą systemu politycznego po II wojnie światowej nie było dla niego przychylne. Mimo podjętej w 1949 roku Ustawy Sejmowej o odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie, poza pracami architektów, nie podjęto realnych działań na rzecz jego restytucji.
Zmieniło się to w roku 1971, kiedy to na fali zdobywania zaufania społeczeństwa ówczesna władza podjęła decyzję o odbudowie Zamku Królewskiego z funduszy społecznych.

Waz z powołaniem Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie i co oczywiste potrzebą obecności na Zamku zegara, Cech Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników miasta stołecznego Warszawy przystąpił do jego zaprojektowania i budowy.
Zaprojektowania i budowy – bo z przedwojennego mechanizmu zegara nie został żaden ślad.

Zamek Królewski w Warszawie, tablica 5
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 5
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 6
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 6
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 7
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 7

Tworzony od 1972 roku przez cechowy Zespół Budowy Zegara i uruchomiony 19. lipca 1974 roku zegar na Zamku Królewskim w Warszawie był pierwszym w pełni sprawnym i do dziś jest nienagannie działającym urządzeniem i eksponatem „Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum, Rezydencji Królów i Rzeczypospolitej”.
Eksponatem prezentowanym i rozgłaszającym swoją obecność biciem upływu każdego kwadransa, przez 365 dni w roku i przez wszystkie lata od chwili powstania Zamku Królewskiego w Warszawie w stanie surowym.

Zamek Królewski w Warszawie, tablica 8
Zamek Królewski w Warszawie, tablica 8

Wydaje się, że mimo takiej prezentacji i takiej roli, zegar Zamku Królewskiego jest trochę niedoceniany.
Obchody jubileuszu budowy zegara na Zamku Królewskim zainicjowane przez Cech Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników miasta stołecznego Warszawy i specjalna wystawa: „Jubileusz 50. rocznicy budowy zegara na Zamku Królewskim w Warszawie” mają rozpoznawalność zegara zwiększyć.

Patronat prasowy w zakresie Jubileuszu 50. rocznicy budowy zegara na Zamku Królewskim w Warszawie sprawuje Wydawnictwo Zegarki i Pasja.

Wydawnictwo Zegarki i Pasja

Warszawa, wrzesień 2022

Zbigniew Cegielski – współbudowniczy zegara na Zamku Królewskim w Warszawie

Zbigniew Cegielski – współbudowniczy zegara na Zamku Królewskim w Warszawie

Przedstawiany w niniejszym opracowaniu Zbigniew Cegielski był członkiem Zespołu Budowy Zegara przy Cechu Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników miasta stołecznego Warszawy.

Budowniczowie zegara na Zamku Królewskim w Warszawie
Budowniczowie zegara na Zamku Królewskim w Warszawie

Co oczywiste, jego nazwisko figuruje na tablicy upamiętniającej członków Zespołu Budowy Zegara znajdującej się w pomieszczeniu wieży Zamku Królewskiego, gdzie swoje miejsce ma mechanizm zegara.

Twóc zegara - pamiątkowe zdjęcie
Twórcy zegara – pamiątkowe zdjęcie

Zbigniew Cegielski znalazł się także na pamiątkowym zdjęciu, które zostało wykonane w cechowym Muzeum Rzemiosł Artystycznych i Precyzyjnych, w którym od pierwszych dni lipca 1974 roku, był prezentowany mechanizm zegara. Dnia 6. lipca mechanizm został uroczyście przetransportowany na Plac Zamkowy i tego samego dnia powędrował na Wieżę Zygmuntowską Zamku Królewskiego w Warszawie.

Zbigniew Cegielski urodził się w dniu 28. października 1940 roku w Warszawie. Jego ojciec Edward  Cegielski z zawodu był fryzjerem i prowadził swój własny zakład usługowy. Matka – Maria, z domu Janiszewska zajmowała się wychowywaniem trójki dzieci, a po śmierci męża sama prowadziła zakład fryzjerski.

praca grawera
Grawer przy pracy

Zbigniew Cegielski już od najmłodszych lat był zdecydowany zostać grawerem. Zawód ten wykonywał jego stryj – Aleksander, co wzbudziło fascynację Zbigniewa tym zajęciem i jego możliwościami. Stryj Aleksander był jednym ze współzałożycieli Spółdzielni Zegarmistrzów, Złotników i Grawerów w Warszawie.

Zbigniew Cegielski jest cały czas aktywny zawodowo, cały czas prowadzi swój zakład grawerski.

Nawet dziś, mimo wielodziesięcioletniego przebywania przy stole grawerskim, oczywiście już na emeryturze, łatwiej zastać go przy pracy, przy stole, niż przy jakimkolwiek „stoliku dyskusyjnym”.

Jeszcze w szkole podstawowej, którą Zbigniew Cegielski ukończył w 1954 roku, poznał on Jana Stefanka, z którym jego droga krzyżowała się wielokrotnie, a krzyżuje się także w ramach jubileuszowych obchodów, na łamach naszego portalu, gdyż obydwaj panowie byli członkami Zespołu Budowy Zegara na Zamku Królewskim w Warszawie.

W szkole podstawowej Zbigniew Cegielski należał do niezależnego i negatywnie nastawionego do ówczesnych władz państwowych harcerstwa. Jedną z aktywności drużyny do której należał, było namalowanie protestacyjnych haseł w języku rosyjskim i polskim na murze Wyścigów Konnych na Służewcu.  Musiało to być pod koniec zimy, bo uciekając spod muru, dla uniknięcia ewentualnego wytropienia przez psy milicyjne, harcerze specjalnie biegli poprzez kałuże wody krusząc znajdujące się na nich cienkie warstwy lodu.

Zbigniew Cegielski
Zbigniew Cegielski

Kontynuację nauki ogólnej i początek edukacji w zwodzie grawera prowadził w Szkole Rzemiosł Artystycznych w Warszawie przy ulicy Sandomierskiej. Ukończył ją w roku 1957, otrzymując tytuł Technika Grawera, co w świecie rzemieślniczym odpowiada stopniu Czeladnika. Tę samą szkołę ukończył wspomniany powyżej Jan Stefanek.

Już w roku 1957 Zbigniew Cegielski podjął swoją pierwszą pracę jako grawer w Wytwórni Mas Plastycznych „Plast”, na ulicy Przemysłowej w Warszawie, gdzie wykonywał między innymi stemple do form niezbędnych dla wykonywania opakowań. W swoim dorobku zawodowym z tamtego okresu ma nawet samodzielnie stworzone logo dla jednego z producentów kosmetyków.

Od 1959 roku, Zbigniew Cegielski był zatrudniony w Warszawskiej Spółdzielni Zegarmistrzów, Złotników i Grawerów, z biurem na ulicy Śniadeckich, w zakładzie na rogu ulic: Szkolnej i Świętokrzyskiej, gdzie kierownikiem zakładu był zegarmistrz Wójcicki. W spółdzielczym zakładzie gros prac wykonywanych było na potrzeby przemysłu i administracji, ale zdarzały się także usługi dla ludności.
W takcie tej pracy, w latach: 1960 – 1962 odbył on Zasadniczą Służbę Wojskową.

Pierwszego lipca 1967 Zbigniew Cegielski otworzył swoją własną Pracownię Grawerską w lokalu przy ulicy Puławskiej 99, w Warszawie, równocześnie wstępując do Cechu Złotników, Zegarmistrzów, Optyków, Grawerów i Brązowników miasta stołecznego Warszawy.
Wykonując pracę mistrzowską i zdając egzamin przed cechową komisją, w grudniu 1969 roku  uzyskał tytuł Mistrza w zawodzie Grawera.

Zbigniew Cegielski przy zakładzie na ulicy Skolimowskiej
Zbigniew Cegielski przy zakładzie na ulicy Skolimowskiej

W 1979 roku  przeniósł swoją pracownię do nowej lokalizacji – na ulicę Skolimowskiej 6 w Warszawie i w tym miejscu cały czas prowadzi swoją działalność.

To już 63 lat pracy zawodowej i 55 lat prowadzenia swojej własnej firmy!

W trakcie swojej pracy, wśród braci rzemieślniczej piastował funkcję Podstarszego Cechu i Przewodniczącego Sekcji Grawerów i Brązowników, a także przewodniczył Komisji Egzaminacyjnej Mistrzowsko-Czeladniczej w zawodzie grawera.
W ciągu całej swojej aktywności cechowej był i jest jednym z najbardziej lubianych kolegów.

Zamkowa skarbonka ze wskazówkami
Zamkowa skarbonka ze wskazówkami

Zbigniew Cegielski w ramach pracy Zespole Budowy Zegara na Zamku Królewskim w Warszawie, w zakresie swojej specjalizacji, w czynie społecznym wykonał wszystkie wskazówki zegara Zamku Królewskiego, a także wskazówki i cyfry do co najmniej kilku popularnych wówczas publicznych skarbonek z tarczą zegarową, w których zbierano datki na odbudowę Zamku.

pozostałości przedwojennego zegara zamkowego
Pozostałości przedwojennego zegara zamkowego. fot. z książki Profesora Zdzisława Mrugalskiego

Jako wzorzec dla wykonywanych wskazówek posłużyła zachowana, oryginalna para wskazówek z zegara przedwojennego. Te współcześnie wskazujące czas są doskonałym odwzorowaniem oryginałów.

odznaczenia

Czas wykonywania elementów zegara Zamku Królewskiego w Warszawie Zbigniew Cegielski wspomina jako okres niezwykłej mobilizacji członków Cechu. Częste spotkania kolegów w biurze organizacji, wynikające choćby z obywających się dwukrotnie w tygodniu zebrań zarządu Cechu, dopingowały do pracy wszystkich członków zespołu Budowy Zegara. 

Ten „Zegarowy czas” był tylko odcinkiem czasu w historii zakłady grawerskiego Zbigniewa Cegielskiego, a jego funkcjonowanie nie mogło być znacząco zakłócone.
Jak znajdował na wszystko czas?
„Byliśmy młodzi, pracowaliśmy wieczorami, fascynowaliśmy się tym, co wykonujemy” – wspomina dziś bohater naszej biografii.

Tak, jak przez wszystkie lata aktywności, także dziś, jego pracownia grawerska wykonuje ordery, odznaczenia, stemple, plakiety, herby, insygnia i inne wyroby łączące różnoraką obróbkę metalu, grawerstwo i emalierstwo.

Poza prezentowanymi publicznie 365 dni w roku i 24 godziny na dobę wskazówkami Zegara Zamku Królewskiego, jego prace można znaleźć choćby w Katedrze Polowej Wojska Polskiego przy ulicy Długiej w Warszawie, w wielu urzędach administracji państwowej i lokalnej, jednostkach wojskowych, czy uczelniach wyższych.

Jego sztuka mistrzowska jest prezentowana jako eksponat w sali Muzeum Rzemiosł Artystycznych i Precyzyjnych, a w dokumentach cechowych jest opisana następująco:
„Matryca stalowa w kształcie prostopadłościanu o podstawie prostokąta polerowana. Na tarczy negatyw posągu Kolumny Zygmunta III Wazy. Na węższym pionowym boku wyryte: Kolumna Zygmunta III Wazy. Na szerszym boku przytwierdzona tabliczka mosiężna z napisem: sztuka na egzamin mistrzowski wykonał…”

Zbigniew Cegielski brał udział w licznych wystawach krajowych i zagranicznych.

medale, odznaczenia i odznaki
Medale i odznaczenia

Liczba odznak, odznaczeń i dyplomów, którymi może pochwalić się Zbigniew Cegielski jest niezwykle imponująca. Z tego powodu trzeba podzielić je ze względu na tematykę – krajową, rzemieślniczą, kulturalną, stołeczną i wojskową.

Jako pierwszym z tej grupy na pewno należy wskazać otrzymany w 1984 roku Złoty Krzyż Zasługi.

Złoty Krzyż Zasługi
Złoty Krzyż Zasługi

W ramach swojej rzemieślniczej aktywności Zbigniew Cegielski w 1978 roku otrzymał tytuł Mistrza Rzemiosła Artystycznego,

Mistrz Rzemiosła Artystycznego
Mistrz Rzemiosła Artystycznego
Złoty Krzyż Kilińskiego
Platynowy Medal im. Jana Kilińskiego

a za zasługi w całej rzemieślniczej aktywności w roku 2013  został wyróżniony najwyższym rzemieślniczym odznaczeniem – Platynowym Medalem imienia Jana Kilińskiego.

Za zasługi dla Warszawy
Za zasługi dla Warszawy

W 1976 roku Rada Naczelna miasta stołecznego Warszawy nadała Zbigniewowi Cegielskiemu srebrną odznakę honorową „Za zasługi dla Warszawy”.

Zasłużony Działacz Kultury
Zasłużony Działacz Kultury

Minister Kultury i Sztuki w roku 1985 otrzymał odznakę Zasłużony Działacz Kultury.

Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej
Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej

Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa nadała Zbigniewowi Cegielskiemu złoty medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej.

Za zasługi dla obronności kraju
Za zasługi dla obronności kraju

W2003 roku Minister Obrony Narodowej wyróżnił Zbigniewa Cegielskiego srebrnym medalem „Za zasługi dla obronności kraju”.

Legitymacje odznak
Legitymacje odznak

Poza powyższymi medalami i odznakami Zbigniew Cegielski posiada także wiele odznak honorowych różnych organizacji wojskowych.

Zbyszek Cegielski zmarł 7 października 2023 roku w Warszawie.

Warszawa, czerwiec 2022 rok
Uzupełnienie, październik 2023

„Współczesna alchemia – złocenie”. Film o technikach złocenia i złoceniu elementów zewnętrznych odbudowywanego Zamku Królewskiego w Warszawie

„Złoto… należy ono do niewielu rzeczy, które w każdej epoce zawsze przyciągały uwagę człowieka, niezależnie od zmieniających się stylów w sztuce i mody…”

Tymi słowami rozpoczyna się film Jerzego Skowrońskiego, wykonany w Instytucie Mechaniki Precyzyjnej, przy współpracy z Telewizyjną Wytwórnią Filmową „Poltel”, a poświęcony złoceniom elementów zewnętrznych odbudowywanego w latach siedemdziesiątych poprzedniego wieku Zamku Królewskiego w Warszawie.

Złocenie wstarożytnym Egipcie
Starożytny Egipt

Po wprowadzeniu rozpoczyna się przedstawienie rodzajów złocenia w aspekcie użytkowym, w porządku chronologicznym. Jest mowa o złoceniu: płatkowym, ogniowym a także galwanicznym.

Złocenie płatkowe
Złocenie płatkowe

W przypadku złoceń elementów znajdujących się wewnątrz pomieszczeń doskonale sprawdza się metoda płatkowa.

Złocenie ogniowe
Złocenie ogniowe

W odniesieniu do wykonania złoceń dla elementów narażonych na działanie atmosfery – jak to było dla odbudowywanego Zamku Królewskiego w Warszawie, biorąc pod uwagę troskę o środowisko, autorzy filmu przekonują, że jedynym możliwym do użycia sposobem złocenia była metoda galwaniczna.

Złocenie galwaniczne
Złocenie galwaniczne

Z drugiej strony podkreślają oni, że dla dużych elementów – jakie wymagały tej operacji w tym przypadku, metoda taka nigdy jeszcze nie była stosowana.
W przekazie filmowym nie ma takiej informacji, ale wiadomo, że dla pewności dokonania dobrego wyboru warszawscy rzemieślnicy cechowi wykonywali specjalne – porównawcze próby złocenia dla metody ogniowej i galwanicznej.

Złocenie galwaniczne
Złocenie galwaniczne

Oglądając kolejne klatki filmu, widzimy detale tarcz zegara Zamku Królewskiego, a co ciekawe także ich montaż, przy którym zegarmistrza Jana Stefanka – odpowiedzialnego za wykonane tarcz (i niewidocznego na filmie) wspierali żołnierze Nadwiślańskiej Jednostki MSW.

Składanie tarcz zegarowych
„Składanie” tarcz zegarowych

Ten fragment jest szczególnie cenny, gdyż nie są znane jakiekolwiek zdjęcia dokumentujące proces montażu tarcz zegarowych.

Złocenie galwaniczne
Złocenie galwaniczne
Złocenie galwaniczne

Na filmie pokazywane są także inne niż zegarowe, elementy wystroju Zamku, padają informacje o masie metalu szlachetnego zużytego do złocenia elementów wystroju Zamku.

Zmontowana tarcza zegara
Zmontowana tarcza zegara

Kopię nagranie tego nieznanego szerszej rzeszy rzemieślników filmu, przekazał do Cechu zegarmistrz Jan Stefanek, ale znajdowało się ono także w archiwum profesora Zdzisława Mrugalskiego.

Życzymy ciekawego spędzenia jedenastu minut – bo tyle właśnie trwa przedstawiony tutaj film.

Władysław Meller
Do ilustracji materiału użyto kadrów z filmu, co jest powodem niskiej jakości zdjęć

Zdjęcia i realizacja filmu: Jerzy Skowroński
Film wykonano w Instytucie Mechaniki Precyzyjnej przy współpracy Telewizyjną Wytwórnią Filmową „Poltel”
Konsultacja naukowa:
doc. dr hab. Jan Socha
mgr inż. Sławomir Safarzyński